PARDUS NEDİR? ETAP NEDİR? TAM KAPSAMLI REHBER (2025)Merhaba arkadaşlar,
Okulumuzdaki akıllı tahtalara Pardus kurulması nedeniyle bu konuyu açmak aklıma geldi.
Hem merak eden öğrencilere hem de öğretmenlere faydalı olması için kapsamlı bir rehber hazırladım.
----------------------------------------------
PARDUS NEDİR?Pardus, TÜBİTAK bünyesinde geliştirilen, Debian tabanlı yerli ve açık kaynak bir GNU/Linux işletim sistemidir.
- Ücretsizdir
- Güvenlidir
- Kamu kurumları ve okullar için optimize edilmiştir
- Açık kaynak olduğundan şeffaf ve denetlenebilir yapıdadır
Pardus, hem masaüstü kullanıcıları hem de kurumlar için çeşitli sürümlere sahiptir.
----------------------------------------------
PARDUS’UN KISA TARİHİ (2003 → 2025)• 2003: TÜBİTAK tarafından Pardus projesi başlatıldı.
• 2005: İlk kararlı sürüm yayınlandı.
• 2007–2011: Pardus, PiSi paket sistemi ve KDE tabanıyla popüler hâle geldi.
• 2013: Proje, daha evrensel ve sürdürülebilir olması için tamamen Debian tabanına geçirildi.
• 2014–2020: Kurumlar ve okullar için Pardus kullanılmaya başlandı.
• 2017: Pardus ETAP (Etkileşimli Tahta Arayüzü) geliştirildi.
• 2020–2025: MEB, akıllı tahtalarda büyük ölçüde Windows yerine Pardus ETAP’a geçti.
Pardus ismi, “Panthera pardus tulliana” yani Anadolu parsından gelir.
----------------------------------------------
PARDUS ETAP NEDİR?ETAP = Etkileşimli Tahta Arayüz Projesi
Okullardaki akıllı tahtalar için özel optimize edilmiş Pardus sürümüdür.
ETAP’ın özellikleri:
• Dokunmatik ekran & kalem sürücüleri
• Basitleştirilmiş arayüz
• Öğretmen – öğrenci modları
• Kiosk (kilitli sistem)
• EBA uyumluluğu
• Yüksek stabilite
• Sınırlı erişim = Öğrencilerin kurcalamasına karşı güvenli
Bu yüzden çoğu okulda Windows kaldırılıp yerine ETAP kuruluyor.
----------------------------------------------
NEDEN AKILLI TAHTALARA PARDUS KURULUYOR?✔ Ücretsiz lisans
Windows gibi ücretli değil. Bu yüzden MEB için ekonomik.
✔ Daha güvenli
Virüs, reklam yazılımı ve crack riski çok düşük.
✔ Stabil çalışır
Özellikle eski akıllı tahtalarda Windows’a göre çok daha az kasıyor.
✔ Eğitim için optimize
ETAP arayüzü öğretmenlere özel.
✔ Açık kaynak ve şeffaf
İstenirse kodlar bile incelenebilir.
----------------------------------------------
AVANTAJLAR✔ Ücretsiz
✔ Güvenli
✔ Hızlı ve stabil
✔ Donanım dostu
✔ Kamu için hazır çözümler
✔ Türkçe destek
✔ Dokunmatik uyumu yüksek
✔ Kolay yönetilebilir
----------------------------------------------
DEZAVANTAJLAR
Her .exe dosyası çalışmaz Windows programlarına tam uyumluluk yok Bazı özel yazılımlar çalışmayabilir Alışmak zaman alabilir Kiosk modu yüzünden bazı ayarlar kapalı gelir ----------------------------------------------
WINE İLE WINDOWS PROGRAMLARI ÇALIŞTIRMAPardus bir Linux dağıtımı olduğundan `.exe` dosyaları doğrudan çalışmaz.
Ancak Wine sayesinde birçok Windows programını Pardus’ta çalıştırmak mümkündür.
Wine kurulumu:
Kod:
sudo apt update
sudo apt install wine wine32 wine64Kurulumdan sonra `.exe` dosyasına sağ tıklayıp:
→ Wine ile Aç demen yeterli.
Wine ile ne çalışır?
✔ Basit Windows programları
✔ Kurulum gerektirmeyen araçlar
✔ Eski Windows yazılımlarının çoğu
Ne çalışmaz?
Bazı oyunlar Ağır grafik işlemcili uygulamalar Özel sürücü gerektiren yazılımlar ----------------------------------------------
PARDUS VS WINDOWS (KARŞILAŞTIRMA TABLOSU)| Özellik | Pardus | Windows |
| Lisans | Ücretsiz | Ücretli |
| Güvenlik | Yüksek | Orta |
| .exe desteği | Wine ile sınırlı | Tam destek |
| Performans | Hafif ve hızlı | Donanımla doğru orantılı |
| Açık kaynak | Evet | Hayır |
| Okullara uygunluk | ETAP ile çok yüksek | Orta |
----------------------------------------------
SIK SORULAN SORULAR (SSS)• Pardus’ta EXE dosyası çalışır mı?
Evet, Wine ile birçok EXE çalışır.
• ETAP’ta program kurabilir miyim?
Genelde öğrenci modunda mümkün değildir (kiosk kısıtlamaları nedeniyle).
• EBA uyumlu mu?
Evet, ETAP özellikle EBA için optimize edilmiştir.
• Pardus güncelleme komutu nedir?
Kod:
sudo apt update && sudo apt upgrade• Pardus yavaş mı?
Genelde Windows’a göre daha hızlıdır.
----------------------------------------------
SONUÇPardus; okullar, kurumlar, belediyeler ve kamu yapıları için geliştirilmiş, ücretsiz, güvenli ve hızlı bir işletim sistemidir.
Özellikle akıllı tahtalarda Windows’a göre çok daha stabil çalışıyor.
Bu konu altında:
• Yaşadığınız sorunları
• ETAP hatalarını
• Pardus deneyimlerinizi
• Kurulum / Wine / paket sorunlarınızı
paylaşabilirsiniz. Beraber çözeriz.
Sizin okullarda durum nasıl? Pardus memnun ediyor mu?